Szlaki turystyczne Warmii i Mazur

Inicjatorzy powstania szlaku propagują 12 gotyckich warowni Powiśla, Kaszub, Warmii i Mazur. Zamki z charakterystycznej czerwonej cegły i z czerwoną dachówką wzniesiono w XIV i na początku XV w. 5 z nich znajduje się w woj. Pomorskim, 1 w kujawsko-pomorskim, a 6 w warmińsko-mazurskim. Obecnie są siedzibami muzeów, galerii, hoteli i restauracji, a latem tworzą piękną oprawę turniejów i biesiad rycerskich.
Zbaczając nieco ze Szlaku Zamków Gotyckich można również zobaczyć inne dobrze zachowane lub odbudowane zamki np. w Pasłęku, Działdowie, Barcianach, Reszlu czy Węgorzewie lub ruiny w Dąbrównie, Morągu, Ornecie, Giżycku czy Szczytnie.

Szlak rozpoczynający i kończący się w Olsztynie tworzy pętlę o łącznej długości 283km. Pozwala na zwiedzenie południowo-zachodniej części woj. Warmińsko-mazurskiego. Utworzono go by przybliżyć miejsca związane z największą średniowieczną bitwą w Europie stoczoną pomiędzy wojskami Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego z jednej strony, a Zakonem Krzyżackim z drugiej.
Najistotniejszym punktem na szlaku jest oczywiście Grunwald. Ponadto na trasie znajdują się miejsca urzekające ciekawą architekturą obronną, sakralną, ludową czy wreszcie bujną przyrodą.

Dla turystów zmotoryzowanych wytyczono szlak o długości 302km związany z wielkim polskim astronomem – Mikołajem Kopernikiem. Wiedzie zarówno przez miejscowości, w których słynny uczony żył i pracował, jak i te, w których zgromadzono po nim pamiątki. Średniowieczne osady obfitują w zabytkowe budowle, muzea z cennymi dokumentami i mają swój niepowtarzalny klimat sprzed wieków.

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich ma 132km długości i przecina największy w Polsce (302km2) zespół jezior połączonych kanałami. Jeziora zajmują łącznie 20% powierzchni Krainy Wielkich Jezior. Wśród nich znajduje się największe polskie jezioro – Śniardwy.
Trasa prowadząca urokliwymi, wąskimi drogami, obsadzonymi drzewami z obu stron, pozwala na obserwację form terenu powstałych dzięki działalności lodowca. W północnej części krainy wyraźnie zaznaczają się wzgórza i doliny. Im dalej na południe tym obszar coraz bardziej się spłaszcza, a w podłożu zaczynają dominować piaski porośnięte lasami Puszczy Piskiej.

Co czwarty bocian jest Polakiem, a północno-wschodnią Polskę ptaki te szczególnie sobie upodobały. W województwie warmińsko-mazurskim wzdłuż granicy z Obwodem Kaliningradzkim zorganizowano specjalny bociani szlak prowadzący przez 7 niewielkich wsi. Ptaków bywa w nich więcej niż mieszkańców! W Żywkowie np. na dziewięć gospodarstw przypada ponad 40 bocianich gniazd.
Szlak potraktowano jako edukacyjną część programu opracowanego przez ornitologów i Północnopodlaskie Towarzystwo Ochrony Ptaków. Podstawowe założenia tego przedsiębiorstwa to ochrona miejsc lęgowych i żerowisk bociana białego. Spokojna okolica bywa rzadko odwiedzana przez turystów. Oferuj ciszę przerywaną klekotaniem, urokliwe jeziorka oraz wzgórza porośnięte lasami i falujące łany zbóż.

Jest to jeden z najdłuższych szlaków turystycznych północno-wchodniej Polski. Licząca 445km trasa pozwala zmotoryzowanym turystom zwiedzić najciekawsze zakątki Mazur. Są wśród nich średniowieczne zamki (m.in. Olsztyn, Kętrzyn, Węgorzewo, Reszel, Szczytno), interesujące kościoły (m.in. Święta Lipka, Wieliczki), klasztor staroobrzędowców (Wojnowo), pozostałości niemieckich umocnień z czasów II Wojny Światowej (Gierłoż, Mamerki), a także jedne z najwyższych w Polsce wiaduktów kolejowych (Stańczyki).
Na trasie szlaku jest także możliwość przejażdżki kolejką wąskotorową (Ełk), czy osobistego nakarmienia dzikich zwierząt (Kadzidłowo). Coś dla siebie znajdą tu przede wszystkim amatorzy obcowania z przyrodą, ponieważ szlak wiedzie przez szczególnie malownicze mazurskie rejony, takie jak okolice jezior: Mamry, Śniardwy, Roś, Selmęt Wielki. Przecina dolinę jednej z najpiękniejszych europejskich kompleksów leśnych – Puszczę Piską.